Docentenhandleiding:
1e mens op de maan
SLO ICT- basisvaardigheden
Informatie vaardigheden = Onderzoeksproces om systematisch, effectief en efficiënt digitale informatie te zoeken, vinden en delen.
Onderwerpen informatievaardigheden:
Stap 1: Informatieprobleem formuleren
Stap 2: Zoekstrategieën bepalen
Stap 3: Verwerven en selecteren van informatie
Stap 4: Verwerken van informatie
Stap 5: Presenteren van informatie
Stap 6: Evalueren en beoordelen
Het SLO heeft voor elk onderwerp verschillende aanbodsdoelen opgesteld. Zie per les welke aanbodsdoelen we behandelen.
Algemene uitleg module
Tijdens deze module ontwikkelen de leerlingen op een speelse wijze hun informatievaardigheden. De leerlingen leren gedurende de module meer over de vijf stappen van het onderzoeksproces; 1 Informatieprobleem formuleren, 2. zoekstrategieën bepalen, 3. verwerven en selecteren van informatie, 4. verwerken van informatie, 5. presenteren van informatie, 6. evalueren en beoordelen. Het overkoepelende thema van de module, waarover de leerlingen informatie gaan opzoeken, is de '1e mens op de maan' en heeft betrekking op de ruimte.
De module bestaat uit 5 verschillende lessen die allen ongeveer een klokuur duren en is als volgt opgebouwd:
Homepage
Introductie
Les 1. Space-race
Les 2. Hond Laika
Les 3. Eerste stap
Les 4. Grap?
Les 5. Toekomst
Extra
Werkbladen
De lessen hebben allen een gelijke opbouw die bestaat uit 4 onderdelen .
Ten eerste wordt gestart met een uitleg video over het onderwerp van de les. Hier wordt meer uitgelegd over het onderwerp en deze kun je klassikaal bespreken met de leerlingen.
Ten tweede is het tijd voor de opdracht. Er wordt een video vertoond waarbij een stap (of onderdeel) van het onderzoeksproces extra wordt uitgelegd (zoals informatievraag of zoektermen). Daarna gaan de leerlingen informatie opzoeken over het onderwerp van de les en het werkblad vormt hiervoor de basis.
Ten derde gaan leerlingen een Online Escape room proberen op te lossen die gerelateerd is aan het onderwerp van de les. Bij elke escape room kunnen de leerlingen een letter verdienen die kan worden ingevuld op 'Werkblad Eindopdracht'. Bij les 5 is het de bedoeling dat de leerlingen de letters gaan combineren en het codewoord proberen te kraken. Het codewoord is apollo geschreven met kleine letters.
Ten vierde wordt de les afgesloten waarbij jij als docent met de leerlingen kan bespreken wat ze hebben geleerd. Ter inspiratie staan bij dit onderdeel een aantal reflecterende vragen die je aan de leerlingen kan voorleggen.
Verder geeft de homepage een overzicht van de lessen weer, laat de introductie zien wat jij en de leerlingen kunnen verwachten van de module, is de extra les bedoelt voor leerlingen die eerder klaar zijn met de reguliere les en kun je bij het kopje werkbladen een overzicht vinden van de verschillende werkbladen.
Doelen les 1
Aanbodsdoelen SLO:
Formuleren van een informatievraag vanuit een informatiebehoefte.
Doel les 1:
Leerlingen leren over wat de space-race was en in welke historische context deze plaats vond.
Leerlingen aanleren wat een informatievraag is en hoe je deze kunt opstellen.
Uitleg les 1
Aandachtspunten:
Voor aanvang van de les: Voor aanvang van de eerste les is het belangrijk dat:
De leerlingen de link van de module open hebben staan op hun laptop/device.
Je voor elke leerling het werkblad van les 1 en het werkblad van de eindopdracht hebt uitgeprint. De leerlingen dienen hun werkbladen goed te bewaren.
Introductie: Voor dat je start met les 1 is het verstandig om eerst de intro video te laten zien. Deze is zichtbaar bij de introductiepagina en legt uit wat je kan verwachten van de module.
Video's:
De les bevat verschillende uitleg video's . Bedenk voor jezelf of het met jouw klas handig is om deze video's klassikaal te bekijken of dat elke leerling de video's zelfstandig bekijkt.
Als de leerling klaar is:
Als de leerling klaar is met zowel het werkblad als de escape room dan kan hij/zij:
De extra les pagina openen en hier mee aan de slag gaan.
De werkbladen uitwisselen met een klasgenootje en zij kunnen vervolgens de antwoorden bespreken en vergelijken.
Doelen les 2
Aanbodsdoelen SLO:
Omzetten van zoekopdrachten in trefwoorden.
Combineren van meerdere zoektermen.
Doel les 2:
De leerlingen aanleren wat zoektermen zijn en hoe ze deze kunnen inzetten om gericht informatie op internet te zoeken.
De leerlingen meer leren over het onderwerp 'Hond Laika' en andere dieren die in de ruimte zijn gestuurd.
Uitleg les 2
Aandachtspunten:
Voor aanvang van de les: Voor aanvang van deze les is het belangrijk dat:
De leerlingen de link van de module open hebben staan op hun laptop/device.
Je voor elke leerling het werkblad van les 2 hebt uitgeprint en de leerlingen vertelt dat ze 'werkblad eindopdracht' erbij moeten pakken.
Als de leerling klaar is:
Als de leerling klaar is met zowel het werkblad als de escape room dan kan hij/zij:
De extra les pagina openen en hier mee aan de slag gaan.
De werkbladen uitwisselen met een klasgenootje en zij kunnen vervolgens de antwoorden bespreken en vergelijken.
Doelen les 3
Aanbodsdoelen SLO:
Beoordelen of de verworven informatie bruikbaar, betrouwbaar en representatief is.
Doel les 3:
De leerlingen bekend maken met het UWW-model, dat als hulpmiddel fungeert om de betrouwbaarheid van informatie te toetsen.
Leerlingen inzicht geven in het onderwerp 'Eerste stap' dat te maken heeft met de eerste menselijke maanlanding.
Uitleg les 3
Aandachtspunten:
Voor aanvang van de les: Voor aanvang van deze les is het belangrijk dat:
De leerlingen de link van de module open hebben staan op hun laptop/device.
Je voor elke leerling het werkblad van les 3 hebt uitgeprint en de leerlingen vertelt dat ze 'werkblad eindopdracht' erbij moeten pakken.
Als de leerling klaar is:
Als de leerling klaar is met zowel het werkblad als de escape room dan kan hij/zij:
De extra les pagina openen en hier mee aan de slag gaan.
De werkbladen uitwisselen met een klasgenootje en zij kunnen vervolgens de antwoorden bespreken en vergelijken.
Doelen les 4
Aanbodsdoelen SLO:
Samenvoegen van informatie uit verschillende digitale bronnen.
Formuleren van een antwoord op de informatievraag op basis van verkregen informatie .
Doel les 4:
Leerlingen uitleggen hoe ze informatie kunnen samenvoegen en in eigen woorden kunnen zetten.
Leerlingen meer inzicht geven over het onderwerp 'Grap?'
Uitleg les 4
Aandachtspunten:
Voor aanvang van de les: Voor aanvang van deze les is het belangrijk dat:
De leerlingen de link van de module open hebben staan op hun laptop/device.
Je voor elke leerling het werkblad van les 4 hebt uitgeprint en de leerlingen vertelt dat ze 'werkblad eindopdracht' erbij moeten pakken.
Als de leerling klaar is:
Als de leerling klaar is met zowel het werkblad als de escape room dan kan hij/zij:
De extra les pagina openen en hier mee aan de slag gaan.
De werkbladen uitwisselen met een klasgenootje en zij kunnen vervolgens de antwoorden bespreken en vergelijken.
Doelen les 5
Aanbodsdoelen SLO:
Evalueren van het proces van informatieverwerving (evt. aan de hand van een vooraf opgesteld format).
Doel les 5:
De leerlingen bekend maken met wat evalueren is en in laten zien hoe dit kan bijdragen aan hun leerproces.
De leerlingen kennis laten vergaren en laten fantaseren over de toekomst van de ruimtevaart.
Uitleg les 5
Aandachtspunten:
Voor aanvang van de les: Voor aanvang van deze les is het belangrijk dat:
De leerlingen de link van de module open hebben staan op hun laptop/device.
Je voor elke leerling het werkblad van les 5 hebt uitgeprint en de leerlingen vertelt dat ze 'werkblad eindopdracht' erbij moeten pakken.
Kraak de code: Bij les 5 is het de bedoeling dat de leerlingen het 'werkblad eindopdracht' erbij pakken en met de verkregen letters gaan puzzelen om het codewoord te vinden. Deze vullen ze vervolgens online in bij les 5 onderdeel 'kraak de code'. De leerlingen hebben 5 letters verzameld als ze al de escape rooms hebben uitgespeeld. Het codewoord is 'apollo' en bestaat uit 6 letters. De leerlingen dienen dus een letter zelf erbij te verzinnen.
Als de leerling klaar is:
Als de leerling klaar is met zowel het werkblad, de escape room en het kraken van de code dan kan hij/zij:
De extra les pagina openen en hier mee aan de slag gaan.
Andere leerlingen helpen bij het kraken van de code.
De werkbladen uitwisselen met een klasgenootje en zij kunnen vervolgens de antwoorden bespreken en vergelijken.
Extra les uitleg
Aan het eind van de module is een extra les zichtbaar. Hier kunnen leerlingen naartoe wanneer zij vroegtijdig klaar zijn met een bepaalde les en zelfstandig door willen werken.
De extra les bestaat uit de twee onderdelen Planeet Mars en Ufo's.
Voor elk onderdeel is een losse escape room gemaakt waar de leerlingen door middel van video's van het jeugdjournaal dieper ingaan op de twee onderwerpen. Hiernaast is het net als bij de overige escape rooms de bedoeling dat de leerlingen vragen en raadsels over het onderwerp oplossen.